ماههاي نهم و دهم زندگي
بيشتر شيرخواران از 9 ماهگي اين مهارت را پيدا ميكنند كه با دست خودشان غذا بخورند و مايعات را با استفاده از هر دو دست خود از ليوان هيا دسته دار نشكن بنوشند (ليوانهاي لبه دار كه به تازگي براي كودكان تهيه شده است مناسب نيستند زيرا سبب اختلال در گرفتن پستان مادر ميشوند ضمن آن كه تميز كردن آنها هم مشكل است.)
در اين سنين، كودكان ميتوانند از غذاهايي با غلظت بيشتر مثلاً حليم و پلو استفاده نمايند و غذاهاي انگشتي را با دست خود بردارند. اين زمان از نظر ارائه غذاهاي جامد نرم بسيار حياتي است واگر اين غذاها حدود ده ماهگي ارائه نشود خطر مشكلات تغذيهاي بعدي افزايش مييابد.
در اين دو ماه علاوه بر برنامه غذايي ماه هشتم، نان، ذرت، ماكاروني، رشته فرنگي و سيار حبوبات (به جز نخود و لپه) به برنامه غذايي كودك اضافه ميشود.
بنابراين ميتوان انواع سوپها، آشها، حليمها و پلوهايي تهيه كرد كه همراه با گندم، ذرت و يا حبوبات باشند. هر سه روز يك بار ميتوان يكي از حبوبات را به برنامه غذايي شيرخوار اضافه نمود.
لوبياها (چيتي، قرمز، چشم بلبلي، سفيد و ...) را قبل از پختن بايد از شب قبل خيس كرد و پس از اين كه كاملاً پخته شدند به غذا اضافه نمود.
* نان ماده غذايي مفيدي است كه بيشتر شيرخواران آن را دوست دارند. تكههايي از نان (ترجيحاً نان سنگك) را ميتوان به دست كودك داد ولي بايد او را تحت نظر گرفت.
ارائه غذاهاي انگشتي نظير آن چه كه در هفته دوم ماه هشتم ذكر شد به علاوه ماكاروني پخته شده و نرم شده يا تكههاي از نان يا بيسكوئيتهاي ساده نيز سبب افزايش مهارتهاي تغذيهاي و تكاملي شيرخوار ميگردد.
دفعات تغذيه و مقدار غذا
دفعات تغذيه 3 تا 4 وعده در روز است و اگر شيرخوار ميل داشته باشد يك تا دو ميان وعده هم به آن اضافه شود. مقدار غذا بستگي به ميل شيرخوار و ميزان شير دريافتي او دارد.
يك نمونه از برنامه غذايي شيرخوار در ماههاي نهم و دهم زندگي:
شيرمادر به دفعات مكرر و بر حسب ميل و تقاضاي شيرخوار و غذاي كمكي به شرح زير:
صبحانه: زرده تخممرغ + نان + پنير پاستوريزه كم نمك يا زرده تخم + نان و كره
ميان وعده صبح: پوره سبزي يا ميوه رنده شده يا يكي از غذاهاي انگشتي
ناهار: سوپ يا آش يا حليم يا پلو كه با گوشت تهيه شده باشند + ماست + خرما
ميان وعده عصر: پوره سبزي يا ميوه رنده شده يا يكي از غذاهاي انگشتي
شام: همان غذاي وعده ناهار